Egypt, the struggle for life

“Egypt not good now”, “we have to start from zero”, “it takes two generations to become a good country to live in”.

Het zijn zware tijden voor de inwoners van Egypte. Hoewel 25 januari, de dag dat Mubarak aftrad, wordt gezien als een nationale feestdag herstelt dit land nauwelijks van de erfenis die deze intens gehate man heeft achtergelaten. Voor een schamel bedrag werken mensen tot wel 20 uur per dag. Momenteel heeft het leger de macht, verkiezingen worden keer op keer weer uitgesteld. Je voelt de frustraties en hun struggle for life. Toeristenaantallen zijn als een pyramide in elkaar gtedonderd. Aan de reizigers die er nog komen klampt men zich soms letterlijk vast. Dat maakt het voor deze reizigers niet altijd even gemakkelijk…

Om vanuit het rustige kustplaatsje Dahab in het Afrikaanse deel van Egypte te komen kozen wij natuurlijk weer de allergoedkoopste optie: een nachtbusrit van 16 uur lang. ‘Gelukkig waren de bussen voorzien van toilet en airco’, zo had men ons verzekerd. Eenmaal onderweg werd het toilet afgesloten en de airco op vriesstand gezet. Helaas voor ons was dat nog niet het ergste, want die avond maakten wij kennis met Koran FM: over alle luidsprekers van de bus werden, snoeihard en urenlang, verzen uit de Koran in de meest vreselijke toonaarden gegild. Er kwam geen einde aan. Toen Guy de buschauffeur vriendelijk vroeg ‘waarom dat nou allemaal zo oorverdovend hard moest’ werd de volumeknop even naar beneden gedraaid, om tien minuten later weer op volle toeren verder te gaan. Het werd een hele lange nacht…

De bus stond nauwelijks stil of we werden al door een taxichauffeur uit de bus geplukt die ons vervolgens overhaalde om in het hotel van een vriend te verblijven. Aangekomen in het hotel werden we voorzien van koffie & thee en werden we overspoeld door een aanbod van al zijn tours. Welkom in het echte Egypte!!!

Bij het echt Egypte hoort ook ‘baksheesh’, een fenomeen waarmee we in Luxor bekend raakten. Tijdens ons bezoek aan de Karnak-tempel werden we door de bewaking gewezen op een wetenswaardigheid van een van de overblijfselen. Toen wij hem vriendelijk bedankten en doorliepen hield hij zijn hand op. ‘Baksheesh!’ In de veronderstelling dat dit Arabisch was voor ‘graag gedaan’ knikten wij nog eens vriendelijk. Baksheesh bleek uiteindelijk fooi te zijn, en dat wil men voor werkelijk alles hebben. Voor ongevraagd je hand vastpakken bij een afstapje tot je de weg wijzen naar een winkel van een familielid.

Behalve de Karnaktempel stond een vlucht in een heteluchtballon op het programma. Om vier uur ‘s nachts werden we opgehaald in ons hostel om voor zonsopkomst in de lucht te hangen. Vanuit een mandje genoten we van het uitzicht over de Valley of the Kings, de andere opstijgende luchtballonnen en de zon die langzaam vanachter de Nijl omhoog klom. ‘s Middags trokken we verder zuidwaarts en namen de trein naar Aswan. Vanuit Aswan zouden we Abu Simbel gaan bezoeken. Dit betekende wederom vroeg opstaan omdat het convooi waarmee wij vertrokken om 4 uur ‘s nachts vertrok. Waar dit convooi voor diende was ons niet geheel duidelijk. Er gingen legio verhalen de rondte over de reden van dit spektakel in het holst van de nacht. Volgens de een was het om gewapende overvallen te voorkomen, de ander gaf de eenzaamheid van de 300 kilometer lange weg midden door de woestijn als argument. Je zou maar autopech krijgen! Tientallen bussen verzamelden zich op het afgesproken tijdstip. Enigszins spannend was het wel na alle verhalen. Eenmaal vertrokken leek het meer een race van minibussen door een grote zandbak om als eerste bij Abu Simbel aan te komen. Al snel reden we eenzaam en alleen door de woestijn.

Bij aankomst moesten we in een kudde het pad aflopen, de spanning werd opgebouwd. Eenmaal op de hoek stonden ze dan pontificaal te poseren in het ochtendgloren: de beelden van Ramses II. Om een passerende Brit te citeren had dit duidelijk de ‘wow’-factor.

In Aswan kregen we naast baksheesh ook te maken met legale diefstal: op alle mogelijke manieren (nog net legaal) werd door middel van list en bedrog het geld uit je zakken geklopt. Je kon de woorden ‘ water, cola, bier of toiletpapier’ nog niet in de mond nemen of er stonden al tien sjaggeraars naast je. ‘Yes, come to my shop’ ,’I have’, ‘You get discount’. In het begin liepen we nog wel eens mee maar we kwamen keer op keer bedrogen uit de strijd. In plaats van cola, bier of water verkocht men kruiden of gewaden en moesten we praten als Brugman om weer weg te komen. Wanneer je van tevoren even vergat de prijs voor een drankje te vragen werd je gigantisch afgezet.

Vanuit het meest zuidelijke puntje van Egypte zetten wij de terugweg naar Cairo in op wel heel bijzondere wijze: meanderend van oever tot oever voeren wij in een felucca, een uit de kluiten gewassen zeilbootje, op het tempo van de wind over de Nijl naar het Noorden. Al dobberend genoten we van al het moois langs de oever en sliepen we wederom onder de blote sterrenhemel, op het dek. ‘s Nachts werd het geluid van het kabbelende water enkel onderbroken door een blaffende hond, een gans, een balkende ezel en een plons. Die plons bleek een miscalculatie van Carolein. Die dacht wel eventjes via de ondiepe wateren naar de oever te kunnen lopen voor een sanitaire stop zonder sanitair. Als een verzopen kat klom ze aan wal.

Aangezien we voor kerstmis toch wel in Rio de Janeiro wilden zijn hebben we de rest van de afstand toch maar per trein afgelegd.

Vanuit het metrostation in Cairo zetten we direct voet op het Tahrirplein. Dit leek in niets op de beelden van demonstrerende burgers die in januari drie weken lang het nieuws haalden. Op dit vroege tijdstip was de weg voor ons alleen en liepen we rustig naar ons hostel. Dat dit bijzonder was ontdekten we ‘s middags: een grote chaos van voetgangers, scooters en scheurende auto’s raasde over de weg. Dit ging altijd gepaard met nutteloos luid getoeter. ‘Walk like an Egyptian’ kreeg hier bij het oversteken een andere betekenis: op het moment dat je een voet op de weg zet sluit je je ogen, en je opent ze pas weer als je aan de overkant bent. De Lonely Planet omschrijft het als ‘playing chicken’ en geeft het advies een buffer te vormen van locals die naast je als schild dienen.

Naast de bekende Arke-bestemmingen als de Pyramides van Gizeh en het Egyptisch Museum bezochten wij twee buitenwijken van de stad die absoluut niet op ieders reisschema staan: de City of the Dead en El Zabbaleen, alias Garbage City.

Ons eerste bezoek was naar de City of the dead. Het is een begraafplaats die een hele wijk beslaat. Mensen leven en werken hier tussen de doden. Mensen wonen er om in de buurt van hun voorouders te wonen. Deze mensen hebben dan ook gewoon het graf midden in hun woonkamer. Een Ierse, die hier met een local was geweest, had ons gewezen op deze bijzondere plek. Wij vonden het natuurlijk wel spannend om zelf onze weg te zoeken. We konden de taxichauffeur met zijn gebrekkig Engels niet duidelijk maken waar we heen moesten dus lieten we ons in de buurt afzetten. Dit was niet de meest prettige wijk om onze zoektocht naar de begraafplek te starten. Toen we het al bijna wilden opgeven omdat we ons toch niet heel erg op ons gemak voelden zagen we een graf, ‘zou het hier zijn?’ We liepen het straatje in en al gauw bevonden we ons in een doolhof van graven en huizen. Er hing letterlijk een doodse stilte. Al gauw zagen we een vrouw die bezig was met het ophangen van de was. Even later kwamen we een man tegen die een graf aan het bijwerken was. Hij liet ons een mausoleum van een bekende overledene zien. Hier was het dus echt leven tussen de doden.

De andere buitenwijk die we bezochten was Garbage City. Garbage City is een sloppenwijk aan de rand van Cairo waar de mensen hun geld verdienen met verzamelen en recyclen van het afval van de stad. Er is vaak geen water of electriciteit. 'Deze wijk is niet veilig genoeg om zelf naar toe te gaan', aldus de eigenaar van het hostel waar wij verbleven. Wij konden wel een taxichauffeur regelen die met ons meeging. Als wij zijn adviezen zouden opvolgen dan was er niets aan de hand. Wij besloten dit avontuur aan te gaan en regelden een rit naar Garbage City. Guy moest naast de chauffeur gaan zitten zodat het leek alsof we vrienden waren, in plaats van toeristen en we mochten alleen foto’s maken wanneer hij dat zei. We reden door de sloppenwijk en hier was, in tegenstelling tot the City of the Dead, een en al bedrijvigheid. Volwassenen waren druk in de weer om het afval te scheiden danwel klaar te maken voor hergebruik. Het wemelde van de kinderen die zich een weg baanden door het afval om op tijd op school te komen. De bergen afval lagen opgestapeld, zowel binnenin de huizen als buiten, opgestapeld tot aan de eerste verdieping. De witte was die uit het raam hing te drogen werd nog net niet aangeraakt door het afval. Een bijzonder gezicht!

In een veel te oude Lada, zonder licht en met een veel te hete motor, werden we naar het vliegveld gereden. Het onveilige verkeer hier gingen we echt niet missen. We namen afscheid van Egypte en hiermee van het Midden- Oosten. Het is een zeer bijzonder stuk aarde waar we hebben genoten van mooie bezienswaardigheden en waar we qua cultuur met name getuige zijn geweest van politieke onrust, onvrede en onmacht van de mensen. We hebben bijzondere mensen ontmoet en verschillende verhalen gehoord. Het Midden Oosten heeft ons veel stof tot nadenken gegeven……

Liefs,
Guy en Carolein